Wiele kobiet, które stara się o dziecko bardzo martwi się kwestią pracy. Istotnym zmartwieniem jest ryzyko zwolnienia po zajściu w ciążę. W prawie widnieje jednak kilka kluczowych kwestii, których powinna być świadoma każda kobieta ciężarna w pracy.
Ciężarna w pracy
Przede wszystkim warto zaznaczyć, że kobieta w ciąży ma szereg praw, które są poparte odpowiednimi zapisami w prawie pracy. Poświadcza o tym przede wszystkim art. 177 kodeksu pracy, który zapewnia kobiecie w ciąży:
- Gwarancję, że nie straci pracy. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy w czasie trwania ciąży pracownicy ani w okresie urlopu macierzyńskiego, chyba że wystąpią do tego wyraźne przesłanki z jej winy.
- Przedłużenie umowy na czas określony, jeśli okres trwania umowy upłynąłby po trzecim miesiącu ciąży. Przedłużenie obowiązuje minimalnie do dnia porodu.
- W przypadku ogłoszenia upadłości pracodawcy pracownica w ciąży ma prawo do odpowiednich świadczeń finansowych. Taka opcja jest dostępna, gdy dana kobieta nie ma możliwości zapewnienia w tym okresie alternatywnego zatrudnienia. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia.
Te przepisy nie dotyczą osób zatrudnionych na zasadach okresu próbnego przez czas krótszy niż miesiąc. Nie obejmują także rozwiązania umowy za porozumieniem stron.
Ponadto ciężarna w pracy nie może pracować w porze nocnej ani brać nadgodzin, a jej czas pracy musi zamykać się w ośmiu godzinach. Bez wyraźnej zgody ciężarnej nie można udzielać jej też delegacji poza stałe miejsce pracy. Poza zapisami wspomnianego artykułu podstawą prawną dla praw przysługujących kobiecie jest również między innymi art. 176 KP. Określa on prace niedopuszczalne w przypadku kobiet w ciąży.
Kobita ciężarna w pracy nie może wykonywać zadań niebezpiecznych dla zdrowia ani pracować z ciężarem. Dla kobiet noszących dziecko dopuszczalnym limitem dźwigania jest próg 3 kilogramów w pracy stałej i 5 kilogramów w przypadku pracy dorywczej. Ponadto nie możemy wtedy pracować z substancjami toksycznymi, zwierzętami dotkniętymi chorobami zakaźnymi, a także z substancjami o działaniu rakotwórczym lub potencjalnie rakotwórczym.
L4 w ciąży
Ciężarna w pracy ma prawo do zwolnienia lekarskiego. Może je wystawić dowolny lekarz, o ile ciężarna kobieta jest ubezpieczona. L4 w ciąży może zostać wystawione na czas do 270 dni. W tym okresie pracownica w ciąży ma prawo do 100% wynagrodzenia, jeżeli lekarz poświadczył, że jest niezdolna do pracy w okresie ciąży.
Zwolnienie lekarskie powinny być dostarczone przez ciężarną do pracodawcy w terminie do tygodnia od wydania dokumentu. Według kodeksu pracy przez pierwsze 33 dni 100% wynagrodzenia kobiety na L4 w ciąży wypłaca pracodawca. Następnie, od 34. dnia trwania zwolnienia, zadanie to należy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Ciążą a praca – czy to bezpieczne?
Jeśli podjęłaś świadomą decyzję o ciąży, musisz liczyć się z tym, że nie będziesz mogła pracować przez część trwania ciąży. Wszystko zależy oczywiście od zawodu i stanu zdrowia. Jeżeli pracujesz za biurkiem, jesteś młoda i nie ma przesłanek, że ciąża będzie zagrożona, to śmiało możesz pracować nawet w dość zaawansowanej ciąży. Niestety, niektórzy nie mają tego szczęścia. Niektóre kobiety z uwagi na niebezpieczny zawód (praca przy chemikaliach lub praca z ciężarem) lub skłonności do problemów z utrzymaniem ciąży nie mogą pracować tak, jak przed ciążą. Z tego względu prawo pracy a ciąża budzi wiele kontrowersji wśród osób, które tego nie rozumieją i uważają, że pracownice w ciąży są leniwe. Nie daj sobie tego wmówić – zdrowie Twoje i dziecka jest najważniejsze.
O czym jeszcze powinna pamiętać kobieta ciężarna w pracy i nie tylko?
- Badania ciążowe są bardzo ważnym elementem profilaktyki. Dzięki nim będziesz mieć pewność, że Twoje dziecko rozwija się prawidłowo. Jeśli pracujesz w czasie ciąży, pracodawca ma obowiązek zwolnić Cię do lekarza, jeżeli jedyny odpowiedni termin wizyty wypada w czasie godzin pracy.
- Wybór ginekologa to bardzo trudna decyzja. Lekarz prowadzący towarzyszy ciężarnej przez całe 9 miesięcy; warto przemyśleć tę kwestię bardzo szczegółowo.
- Zdrowa dieta to podstawa dla odpowiedniego funkcjonowania organizmu ciężarnej i jej dziecka. Ponadto w ciąży powinno stosować się suplementy.
- Jeżeli mamy zwierzęta domowe, warto przygotować pupili na przybycie nowego członka rodziny.
Dla wielu kobiet najważniejszą kwestią jest prawo pracy a ciąża. Nie ma się co dziwić – podczas tego okresu pieniądze są bardzo istotne. Dziecko pociąga za sobą nie tylko wielką odpowiedzialność, ale i spore koszty. Na szczęście kodeks pracy dość szczegółowo reguluje prawa pracownicy w ciąży, jak również temat L4 w ciąży.